Karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) elementlerinden oluşur. Ayrıca yapılarında fosfor (P) ve azot (N) gibi başka elementler de bulunabilir. Yağların içerdiği karbon miktarı, oksijene göre daha fazladır. Yağlar, kutuplu bir yapıya sahip olmadıkları için suda çözünmezler veya çok az çözünürler. Eter, kloroform, benzen, aseton gibi organik çözücülerde çözünürler (Kıyafetinize yağ döküldüğünde sadece su kullanarak çıkarmaya çalışmayın J).
Yağların canlılar için önemli çeşitlerinden biri trigliseritlerdir. Bir trigliseritin oluşumu aşağıdaki gibidir.
3 Yağ asidi + Gliserol —– Trigliserit + 3 Su
Nötral yağın (trigliserit) oluşumu sırasında 3 ester bağı kurulur ve bu olaya esterleşme denir. Ayrıca 3 molekül su açığa çıkar ve bu olay bir dehidrasyon sentezidir.
Yağların Görevleri (Lipitlerin)
- Uzun süreli yedek besin deposudur. (nötral yağlar)
- Karbonhidratlardan sonra, ikinci sırada enerji kaynağı olarak kullanılır.
- Hücrelerde oksijenli solunumla yıkılması sonucunda fazla enerji ve çok miktarda metabolik su açığa çıkar. Bu enerji ve su, kış uykusuna yatan ve göç eden hayvanlar için çok yararlıdır. Ayrıca yağlar karbonhidratlara göre daha hafiftir.
- Yapı maddesi olarak kullanılır. Fosfolipitler, hücre zarının yapısına katılır. Ayrıca yağlar başka moleküllerle birleşerek de vücutta kullanılır.
- Bazı hormonların yapısına katılarak düzenleyici görev yapar.
- Yumuşaklığıyla hayvanların doku ve organlarını mekanik etkilere karşı korur.
- Canlılarda ısı yalıtımı sağlar.
- NOT: Yağlar, karbonhidratlara göre daha fazla enerji verir. Bunun nedeni yağların hidrojen oranının fazla olmasıdır. Ancak hücreler enerji üretiminde öncelikli olarak yağları kullanmazlar.
