
Stoma
1- Glikoz Sentezi (Fotosentez=CO2 özümlemesi):
- Su tüketilir.
- Glikoz üretilir.
- Osmotik basınç artar.
- Emme kuvveti artar.
- Stoma hücreleri su alır.
- Osmotik basınç yavaş yavaş azalır.
- Turgor basıncı artar.
- Stoma açılır.
2- Nişasta Sentezi:
- Glikozlar nişastaya dönüşür.
- Osmotik basınç azalır.
- Stoma hücrelerinden komşu hücrelere doğru su geçişi olur.
- Stoma hücreleri kapanır.
3- Nişasta Hidrolizi:
- Su tüketilir.
- Çözünmüş besin artar.
- Osmotik basınç artar.
- Stoma hücreleri komşu hücrelerden su alır.
4- Yüksek sıcaklıkta ve kuraklıkta stomalar kapanır. Bu nedenle çöl bitkilerinde stomalar gündüzleri kapalı, geceleri açıktır.
5- Stoma hücrelerindeki potasyum yoğunluğunun artması osmotik basıncı artırarak, stoma hücrelerinin su almasını sağlayarak açılmasına neden olur.
6- Absisik asit adlı metabolizmayı yavaşlatıcı hormon salgısının artması stomanın kapanmasına neden olur.
Açıklama: Stoma hücrelerinde pH’ın artması stomaların açılmasına, (pH artması fotosentez sonucunda gerçekleşir.) stoma hücrelerinde pH’ın azalması stomaların kapanmasına neden olur.
TÜYLER
Bazı epiderma hücrelerinin dışarı doğru meydana getirdiği uzantılardır.
a) Emici tüyler: Köklerde bulunur. Emilim yüzey alanını artırırlar. Kurak bölgere doğru gidildikçe emici tüy sayısı artar.
b) Sarılıcı tüyler: Bitkinin bulunduğu yüzeye tutunmasını kolaylaştırır.
c) Örtü tüyleri: Genellikle yüksek sıcaklığa karşı korunmada görev alırlar. Kurak bölge bitkilerinin birçoğunda yoğun olarak bulunur. Genç tüyler canlı hücrelerden oluşur. Hücreler yaşlandıkça hayatsal faaliyetlerini kaybederek içleri hava ile dolar. Tüy zarları daima kütin ile örtülüdür.
d) Salgı tüyleri: Yağ – reçine karışımı uçucu sıvı salgılarlar. Tüm salgı tüylerindeki uçucu sıvılar sitoplazma içinde meydana gelir, sonra selüloz zarı geçerek kütikulalarda birikirler.
HİDATOD (SU SAVAGI)
Atmosfer neminin fazla olduğu dönemlerde suyu damlacıklar halinde dışarı veren yapılardır. Bu olaya damlama (Gutasyon) denir. Damlama ile su ve çözünmüş halde tuz kaybı olur. Hidatotlar epidermis hücreleri arasında bulunur.
EMERGENS
Epidermisin farklılaşması ile oluflan sert dikensi yapılard›r. Emergenslerin tüylerden farkı epidermis hücrelerinin yanı
sıra parankima ve iletim doku elemanlarının yapısına katılmasıdır.
Örnek : Güldeki dikenler