Mayoz Bölünmenin Özellikleri

Yunanca “Daha da küçültmek” anlamını taşıyan ‘Meioun’ kelimesinden türemiş olan mayoz bölünme, diploit (2n) bir hücrenin bölünerek gamet olarak adlandırılan haploit hücrelere dönüşmesini sağlayan bir biyolojik süreçtir.

Aynı canlı türlerinin bireyleri arasındaki kalıtsal farklılığa varvasyon adı verilmektedir. Aynı türden canlıların kalıtımsal yapılarındaki bu çeşitlilik canlıların değişin ve çevre koşulları ve ekolojik koşullara uyumu arttırmaktadır. Bu çeşitlilik sayesinde canlılar değişen çevre koşullarına yenik düşmeyip nesillerini devam ettirebilmektedir.

Türler içerisinde kalıtsal çeşitlilik sağlayan iki önemli olay bulunmaktadır. Bunlar mayoz bölünme ve eşeyli üremedir.

Mayoz bölünme ve eşeyli üreme ile ilgili detaylı bilgiyi sitemiz içerisinde bulabilirsiniz. Bu yazımızda mayoz bölünmenin özelliklerine değineceğiz.

Mayoz Bölünmenin Özellikleri

• Mayoz bölünme sadece diploit (2n) kromozomlu hücrelerde meydana gelmektedir.

• Mayoz bölünme sonucu diploit (2n) kromozomlu hücrelerden n kromozomlu 4 adet hücre oluşmaktadır.
• Mayoz bölünmede iki adet karyokinez (profaz, metafaz, anafaz ve telofaz evrelerinden oluşan çekirdek bölünmesi) ve iki adet sitokinez (sitoplazma bölünmesi) görülmektedir.
• Kadın ve erkekte bulunan cinsiyet hücresi ve dölün oluşmasını sağlayan hücre olarak nitelendirilen eşey ana hücresi ve spor ana hücresi mayoz bölünmede görünmektedir.
• Mayoz bölünme işlemi tamamlandıktan sonra erkek ya da dişi üreme gözesi olarak nitelendirilen gamet ve sporlar oluşmaktadır.

• Mayoz bölünme aynı türe ait bireyler arasındaki farklılığı sağlamaktadır. Bölünme sonucu meydana gelen hücreler kalıtsal olarak birbirinden farklıdır.
• Canlılar için büyük öneme sahip olan eşeyli üremenin temel mekanizması mayoz bölünmedir.
• Mitoz bölünmeye oranla daha kompleks ve daha ileri bir özelliğe sahiptir.
• Mayoz bölünmenin bazı evrelerinde hem homolog kromozomlar hemde kardeş kromatidler ayrılmaktadır.
• Kardeş olmayan kromatidlerin birbirne sarılmasına sinaps, homolog kromozom çifti yan yana gelmesi sonucu dörtlü kromatit oluşmasına tetrat, homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitlerinin birbirne dokunan parçalarının paröça değişimine krosing over denilmektedir. Mayoz bölünmede bu olaylar yaşanır.

• Mayoz bölünmeye maruz kalmış bir hücre tekrar mayoz bölünme geçiremez ancak mayoz bölünme geçirmiş bir hücre mitoz bölünme geçirebilir.

Mayoz bölünme ve biyoloji hakkındaki tüm konular sitemiz içerisinde yer almaktadır…