Koful Özellikleri ve Görevleri

Hücrelerin sitoplazmasında yer alan, bitki gözleri yaşlandıkça plazmalarında meydana gelen, içi göze suyu ve besinlerle dolu olan boşluklara koful denilmektedir. Koful özellikleri ve görevleri bakımında hücre sitoplazması için önemli bir organeldir. Koful işlevlerine 6 çeşidi bulunmaktadır.

Koful Nedir?

Koful, çeşitli çözeltileri veya materyalleri içerisinde tutabilen bir sitoplazma organelidir. Koful içerisinde salgılanmış, depo edilmiş ya da boşaltım için ayrılmış maddeler bulunabilir. Bununla birlikte fagositoz ile hücre içine alınmış paket şeklinde de koful-lar bulunabilir.

Koful, golgi cisimciğinden endoplazmik retikulumdan, hücre zarından ve çekirdek zarından oluşabilmektedir. Kofulların işlevlerine göre besin kofulu, boşaltım kofulu, depo kofulu ve kontraktil koful gibi çeşitleri vardır.

Koful Çeşitleri

Koful çeşitleri yaptıkları işe göre;

1. Besin Kofulu
2. Boşaltım Kofulu
3. Sindirim Kofulu
4. Kontraktil Kofulu
5. Salgı Kofulu
6. Depo Kofulu diye ayrılmaktadır.

Koful Özellikleri ve Görevleri

• Kofulun özellikleri arasında en önemli olanı tek katlı bir zar yapısına sahip olması ve içi sıvı dolu keseciklerden oluşmasıdır. (Koful özellikleri)
• Koful, golgi cisimciği ve endoplazmik retikulum organellerinden meydana gelmektedir. (Koful özellikleri)
• Yaşlı yani olgun bitkilerin hücrelerinde kofullar genellikle merkezi koful olarak adlandırılan büyük yapıları içerir. Bu büyük merkezi koful küçük kofulların bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Merkezi koful içerisinde koful öz suyu (hücre öz suyu) olarak bir sıvı bulunmaktadır. Bu sıvı turgor basıncına neden olarak bitkiye desteklik sağlar ve bitkinin dik durmasını sağlar. (Koful Görevleri)

• Hayvan hücrelerinde yer alan kofulların boyutu bitki hücrelerinde kofullara oranla daha küçüktür. Ancak kofulları sayı miktarı bitki hücrelerinden fazla olabilmektedir. Hayvan hücrelerinde kofulların bir kısmı endositoz ile oluşurken, bir kısmı yapısında salgı maddesi bulundurmaktadır. (Koful Özellikleri ve Görevleri)

• Tek hücreli ökaryotik canlılarda besin kofulu ve kontraktil koful bulunmaktadır.
• Tek hücreleri ökaryotik canlılarda bulunan kofullar fagositoz ve pinositoz ile meydana gelmektedir. Besin kofulları besin sindirim işlemini yaptıktan sonra kayboldukları için, hücre içerisinde ihtiyaç halinde oluşan koful çeşitidir. Kontraktil koful, tatlı sularda yaşayan tek hücreli ökaryotik canlılarda bulunmakta ve görevleri ise yoğunluk farkından dolayı hücreye giren fazla suyun dışarı atılmasını sağlamak. Hücre içerisinde sürekli olarak bulunan kontraktil koful en temel görevi sitoplazma içerisinde su dengesini sağlamak. (Koful Özellikleri ve Görevleri)

• Bazı koful çeşitleri şeker, protein gibi organik maddeleri ve demir, potasyum gibi inorganik maddeleri depo etmekle görevlidir. (Kofulun görevleri)
• Bitkilerin yaprak kısımlarında bulunan bazı koful çeşitleri ise artık maddeleri depo ederek yaprakların dökülmesi ile atılmasını sağlamaktadır. (Kofulun özellikleri ve görevleri)
• Bitki hücrelerinde yer alan bazı kofullar, boşluk sıvılarında zehirli maddeleri ve kötü tat veren maddeleri depo ederek bitkiyi hayvanlara karşı korumaktadır. (Koful görevleri)
• Flavon ve antokyon gibi pigmentler bazı kofulların içerisinde yer alarak bitkiye yeşil rengi sağlamaktadır. (Koful özellikleri ve görevleri)
• Bazı bitki hücrelerinde lizozom organelinin görevini yerine getiren kofullar bulunmaktadır. Bu kofullar yapılarında bulundurdukları enzimler sayesinde büyük moleküllerin sindirmeni sağlamaktadır. (koful görevleri)

KOFUL ÖZELLİKLERİ VE GÖREVLERİ – PDF