Kalbin kasılmasına sistol, gevşemesine ise diastol denir. Kalp çalışırken önce kulakçıklar sonrada karıncıklar kasılır ve gevşer.
Karıncıklar gevşediğinde kulakçıklar kasılır ve kan kulakçıklardan karıncıklara boşalır. Karıncıklar kasıldığında ise kulakçıklar gevşer. Bu sırada toplar damarlardaki kan kulakçıklara gelir.
Karıncıklar kasıldığında, kan, kapakçıklardan dolayı kulakçıklara geri dönmez. Aort ve akciğer atar damarlarına pompalanır.
Kısa bilgi: Her kalp atışı; bir kasılma, bunu izleyen bir gevşeme ve kısa süreli bir dinlenmeden ibarettir. Dakikada ortalama 70 defa atan kalbin her atışı 0,85 saniye sürer. Bunun 0,15 saniyesinde kulakçıklar kasılır, 0,30 saniyesinde karıncıklar kasılır, kalan 0,40 saniyesinde ise kalp dinlenir.
Sağ kulakçık üzerinde bulunan sinoatrial düğüm (S.A.) kalbin atışını başlatır ve kasılma ritmini denetler. İmpulslar kulakçığın her tarafına dağılır. İkinci düğüm kulakçıklar ise karıncıklar arasında bulunan atrioventriküler (A.V.) düğümdür.
A.V. düğümünden çıkan his demetleri kalp kası içine ulaştıklarında dallanarak purkinje lifleri adını alır. Purkinje liflerine ulaşan impulsun etkisiyle de karıncıklar kasılır.
Kısa Bilgi; Kalbin ritmik kasılma ve gevşemelerinin atar damarlarda hissedilmesine nabız, kalbin kasılıp gevşemesi sırasında kanın atar damar duvarına yaptığı basınca ise tansiyon denir.
Büyük tansiyon; kalbin kanı pompalaması sırasında atar damar duvarına yaptığı basınçtır. Küçük tansiyon ise kalbin gevşeme anında atar damar duvarında oluşan basınca denir.
- Sinirler; otonom sinir sistemine ait sempatik sinirler, kalbin çalışmasını hızlandırır. Parasempatik sinirler ise yavaşlatır.
- Hormonlar; adrenalin hormonu kalbin çalışmasını hızlandırırken, parasempatik sinirlerden salınan asetil kolin hormonu yavaşlatır. Tiroksin hormonu da kalbin çalışmasını hızlandırır.
- Kandaki CO2 yoğunluğu arttıkça, asitlik artar, bu da solunum merkezini (omurilik soğanı) uyarır. Sonuçta soluk alıp verme, kan dolaşımı ve kalp atışları hızlanır.
- Ateşli hastalıklarda vücut sıcaklığı arttıkça kan dolaşımı da hızlanır.
