Bugün hücreyle ilgili hemen her şeyi bildiğimiz söylenemez. Her geçen gün hücreyle ilgili olarak yeni yeni bilgiler ediniyoruz ve öyle görünüyor ki edinmeye de devam edeceğiz. Biyolojide hücreyle ilgili araştırmalar her zaman bilim insanlarının temel ilgi alanını teşkil etmiştir. Çünkü hücreyle ilgili çalışmaların sonucunda elde edilen bilgiler tıp, tarım, genetik, çevre ve besin teknolojisi gibi alanlardaki uygulamaları ve yaşamı doğrudan etkiler. Örneğin; kanser hücrelerinin bölünmesini durdurmak için yapılan çalışmalar, çevre kirliliğinin önlenmesinde organizmaların kullanılması, tarımda bol ürün alabilmek için geliştirilen metotlar hep hücre bilgisine bağlıdır. Hücrenin keşfi ve hücre ile ilgili yapılan ilk çalışmalar 17. yüzyılda mikroskobun icadı ve geliştirilmesiyle başlamıştır.
Hücre terimi ilk kez 1665`te Robert Hooke tarafından kullanıldı. Bir fizikçi olan Hooke, şişe mantarından kesit alıp geliştirdiği basit düzeydeki mikroskopta incelediğinde bal peteğini andıran boşluklar gördü. Hooke’un bu odacıklara hücre (cellula) adını verdi. Hooke hücre adını verdiği bu yapılar aslında hücre olmayıp şişe mantarındaki ölü hücre çeperleriydi. Hooke’un çalışmasını sürdürdüğü bu dönemde Leeuwenhoek kendi yaptığı mikroskopta havuz suyundan aldığı örnekte bakteri ve protozoon gibi mikroskobik canlıları görmeyi başardı.
Çünkü Leeuwenhoek’un yaptığı mikroskop daha fazla büyütme yapabilen bir özelliğe sahipti. Ayrıca Leeuwenhoek insan kanındaki alyuvar hücrelerini ilk kez gözlemleyen ve tanımlayan bilim insanı olarak tarihe geçti.
İnsanoğlunun hücre dünyasına açılan pencereleri konumundaki mikroskopların keşfi bilimin de evrimleşmesine olanak sağlamıştır. Bilimin evrimi insan duyularını yeni sınırlara genişleten mikroskop gibi araçların icadıyla paralellik taşır. 1665`te Robert Hooke ile hayatımıza giren hücreyle ilgili bilgiler 1855 yılında düzenlenerek hücre teorisine dönüştürüldü. 1800’lü yıllarda şekillenen hücre teorisinde şu görüşlere yer verildi:
- Tüm canlı organizmalar bir veya daha çok hücreden meydana gelmiştir.
- Hücre, tüm organizmalar için temel yapı ve işlevsel birimdir.
- Hücreler, kendisinden önce var olan hücrelerden oluşmuştur.
- Çok hücreli canlılarda hücreler, yaptıkları görev yönüyle bir araya gelerek tek bir birimmiş gibi işlev yapar. Bu birime doku adı verilir.
Bugün hücre yapısının nasıl olduğu ve nasıl işlediği konusuyla ilgili anlayışta büyük aşamalar kaydedilen, çalışmaların hızla devam ettiği bir çağdayız. Farklı ama birbiriyle ilişkili alanlarda çalışan bilim insanları “hücrenin nasıl işlediğini çözümleme” ortak amacına odaklandıkça hücre konusunda bildiklerimiz de giderek artacaktır. Hücre konusundaki bilgilerimiz arttıkça da kanser gibi hücresel bazda ilerleyen ve öldürücü olan pek çok hastalığın tedavisi mümkün olacaktır.
