Hücre Teorisi nedir? Hücre teorisinin keşfi ve tarihçesi? Hücre teorisine katkıda bulunan bilim adamları? Maddeler halinde hücre teorisi? Prokaryot ve ökaryot hücre hakkında kısaca bilgi? Yazımız içerisinde tüm bu sorular ve daha fazlası hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Bilim adamı Robert Hook tarafından ilk defa 1665 yılında şişe mantarında keşfedilen hücre, canlılık özelliği gösteren en küçük birimdir. Mikroskobun icadı ile gelişen bilim hücre hakkında birçok bilgiye sahip olmuştur.
Robert Hooke’nin yapmış olduğu keşiften yıllar sonra Alman botanikçi Matthias Schleiden ve belçikalı zoolog Theodor Schwann bitki ve hayvan dokuları üzerinde yaptıkları çalışmaları paylaşırken aralarındaki benzerlikler dikkatlerini çekti. Bu iki bilim insanı bitki ve hayvan dokularını oluşturan temel yapısal birimlerin aynı olduğu sonucuna vardılar.
Bilim dünyasında meydana gelen bu gelişme tüm canlıların hücrelerden meydana geldiğini ileri süren bir hücre teorisinin ortaya çıkmasını sağladı.
Alman patolog Rudolf Wirchow (rudolf virkov) 1858 yılında yukarıdaki bilgilere ek olarak her hücrenin var olan diğer hücrelerin bölünmesiyle meydana geldiğini ileri sürerek hücre teorisine katkıda bulunmuştur. Yukarıda hücre teorisine katkıda bulunan bilim adamlarını ifade ettik.
Hücre Teorisi
- Yeryüzündeki tüm canlıların hücrelerden meydana geldiğini,
- Canlıların temel yapısının ve görev biriminin hücreler olduğunu,
- Her hücrenin bağımsız çalışan bir birim olduğunu ancak birlikte de iş yapabilen yapılar olduğunu,
- Hücrelerin bölünerek, yapılarında bulunan kalıtım materyalleri aracılığıyla sahip oldukları özellikleri yeni nesillere aktarırlar.
Bazı biyoloji kaynaklarında hücre teorisi 5 madde şeklinde ifade edilmektedir. Aslında bizde yukarıda sizlere hücre teorisini maddeler halinde sıralarken gerekli tüm bilgileri aktardık. Ancak yinede siz değerli okurlarımız için hücre teorisini 5 madde halinde sıralayacağız.
Hücre Teorisi 5 Madde
- Hücre, canlı organizmaların yapısal ve fonksiyonel temel birimidir. Tüm canlılar bir yada birden fazla hücreden oluşmaktadır.
- Tüm hücreler var olan bir hücrenin bölünmesiyle meydana gelir.
- Tüm metabolik ve biyokimyasal enerji akışları hücrelerin içinde gerçekleşir.
- Hücreler sahip oldukları kalıtsal bilgiyi (Nükleik asitler yada DNA) hücre bölünmesi aracılığı ile bir hücreden diğer hücreye aktarırlar.
- Benzer türlere ait olan organizmalardaki tüm hücreler temel olarak aynı kimyasal yapıya sahiptir.
Canlıların en küçük yapı birimi olan hücreler, yapı olarak ökaryot ve prokaryot olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Prokaryot Hücre
Prokaryot hücreler basit yapılı hücrelerdir. Prokaryot hücrelerin çekirdek zarı ve organelleri bulunmamaktadır. Bu tür hücrelerin kalıttsal materyalleri sitoplazmaları içerisinde dağınık haldedir. Bakteriler ve mavi – yeşil algler gibi basit yapılı canlılarında hücre şeklidir.
Ökaryot Hücre
Ökaryot hücreler prokaryot hücrelere oranla kompleks yani daha karmaşık yapıdadırlar. Ökaryot hücreye aslında ‘prokaryot hücrenin daha evrimleşmiş halidir’ diyebiliriz. Ökaryot hücrelerin zarlı yapıları bulunmaktadır. Sitoplazmaları içerisinde farklı görevleri yerine getiren organeller bulunmaktadır. Ve tam ortasında kalıtsal materyalleri taşıyan çekirdekleri bulunmaktadır. Ökaryot hücre hakkında detaylı bilgi için yazının devamını okuyun.
Hücre yapısı, özellikleri ve organelleri gibi konuları sizlere anlatırken ökaryot hücre diye bahsedeceğiz. Çünkü başta biz olmak üzere bir çok canlı yapısında ökaryot hücre bulunmaktadır.
HÜCRE TEORİSİ – PDF
