Işık bu evrede doğrudan kullanılmaz. Bu nedenle ışıktan bağımsız olarak adlandırılır. Bu tepkimeler kloroplastın stroma sıvısında meydana gelir. Bu evrede çok sayıda enzim görev yapar. Bu nedenle ışıktan bağımsız tepkimeler sıcaklık değişimine karşı hassastır. Bu enzimlerden bazılarının aktişeşmesi için ışık gereklidir. Yani bu tepkimeler dolaylı olarak ışıktan etkilenir. Ayrıca bu evrenin gerçekleşebilmesi için ışığa bağımlı evrede üretilen ATP ve NADPH moleküllerine ihtiyaç vardır.
Şimdi ışıktan bağımsız tepkimeleri görelim.
• Ortamdan alınan CO2 enzim yardımı ile Ribuloz difosfat (RDP) ile birleşir. Bu durum 6 karbonlu iki fosfatlı kararsız bir bileşik oluşturur.
• Bu kararsız bileşik suyun tepkimeye katılması sonucu 3 karbon 1 fosfat bulunduran 2 ayrı fosfogliserik asite (PGA) parçalanır.
• PGA’lara ATP’lerden birer tane fosfat aktarılması sonucu Difosfogliserik asit (DPGA) oluşur.
• DPGA lara NADPH lerden H aktarılması ile fosfogliser aldehit(PGAL) oluşur. Bu sırada inorganik fosfat çıkışı gerçekleşir.
• Bu PGAL lerden bir kısmı 5 karbonlu, 1 fosfatlı
bileşik olan Ribuloz Monofosfatı (RMP) oluşturur.
• RMP ye ATP lerden 1 fosfat aktarılması ile de RDP yeniden oluşur, döngü devam eder. Bu döngüye kelvin (Calvin) döngüsü de denir.
• PGAL ler RMP yi oluşturduktan sonra PGAL lerin kalan kısmı da organik besinleri (glikoz, aminoasit, yağ asiti, vitamin) oluşturur.
1 CO2 nin bağlanabilmesi için 3 ATP, 2 NADPH tüketilir. Bir glikoz üretimi içinse ne kadar ATP ve NADPH tüketildiğine birlikte bakalım
- Glikozun yapısında 6 karbon vardır.
- 1 CO2 molekülünü bağlamak için 3 ATP ve 2 NADPH gerekli ise, 6 CO2 molekülünü bağlamak için 18 ATP ve 12 NADPH molekülü gerekir.
