
Canlılar yaşamsal faliyetlilerini ve canlılıklarını sürdürebilmek için besin ve
enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bizde bu yazımızda canlıların besin ve enerji elde
etmek için kullandıkları fotosentez ve oksijenli solunum arasındaki farkları
ifade edeceğiz.
Fotosentez olayında, güneş enerjisi kullanılarak organik madde sentez
gerçekleştirilirken, oksijenli solunum ise oksijeni kullanarak organik
maddelerden ATP üretilmektedir.
Oksijenli Solunum ve Fotosentez Arasında Farklar
- Fotosentez olayı yapısı içerisinde klorofil bulunan canlılarda meydana
gelmektedir. Oksijenli solunum ise bazı bakteri türlerinde, bir hücrelerin
çoğunda ve çok hücreli canlılarda meydana gelmektedir. Fotosentez tepkimeleri prokaryot canlıların sitoplazmasında ve ökaryot canlıların kloroplast organeli olarak adlandırılan yapısında meydana gelirken,
oksijenli solunum ise prokaryot canlıların sitoplazmasında ve ökaryot
canlıarın ise pirüvata kadar olan kısmı sitoplazmada pürivattan sonrası ise
mitokondride meydana gelmektedir.- Fotosentez olayı ışığın bulunduğu ortamlarda ve sadece gündüz
gerçekleşirken, oksijenli solunum ise gece ve gündüz gerçekleşir. - Fotosentez reaksiyonlarında karbondioksit (CO2), su (H2O), H2S ve H2
gibi maddeler kullanılır ve harcanırken, oksijenli solunumda ise glikoz,
aminoasit, yağ asidi, gliserol ve oksijen kullanılır ve harcanır.
- Fotosentez sonucu oluşan ürünler glikoz ve oksijendir. Oksijenli solunumda
ise oluşan son ürün karbondioksit (CO2) ve su (H2O)’dur. - Fotosentez olayında elde edilmek istenen asıl amaç organik besin ve
oksijen (O2) üretmektir. Oksijenli solunum olayında asıl amaç ise ATP yani
enerji elde etmektir.
- Fotosentez olayında inorganik maddeler organik maddelere ve basit gazlara
dönüşmektedir. Oksijenli solunumda ise organik maddeler inorganik
maddelere dönüşmektedir. - Fotosentez tepkimeleri sonucu ışık enerjisi kimyasal bağ enerjisine
dönüşmektedir. Oksijenli solunum olayında ise kimyasal bağ enerjisi ATP ve
ısı enerjisine dönüşmektedir. - Fotosentez olayında ışık enerjisi kullanılarak ATP üretilirken, oksijenli
solunumda ise substrat seviyesinde ve oksitatif fosforilasyon ile ATP
üretilmektedir. - Fotosentez tepkimelerinde görev alan elektron taşıma sistemi (ETS)
elemanları, ferrodoksin, sitokrom, plastokinon ve plastosiyanin’dir.
Oksijenli solunumda ise ETS elemanlarının tümü görev almaktadır. - Fotosentez sonucu canlının ağırlığı artmaktadır. Oksijenli solunumda ise
bunun tam tersi gerçekleşir.
- Fotosentez sonucu oluşan kimyasal bağ enerjisi depo edilirken, oksijenli
solunumda elde edilen ATP ve ısı enerjisi kullanılır. - Fotosentez tepkimeleri enerji alan endergonik tepkimelerdir. Oksijenlisolunum ise enerji veren ekzergonik tepkimelerdir.
FOTOSENTEZ VE OKSİJENLİ SOLUNUM ARASINDAKİ FARKLAR – PDF