Ekolojik ve Evrimsel Genelleştirmeler (Kurallar)

Doğanın farklı iklim vb. koşullara sahip coğrafi bölgelerinde farklı bitki ve hayvan türleri bulunur. Ayrıca farklı bölgelerdeki aynı iklim koşullarında aynı türler de bulunur. Ancak bunlar arasında belirgin farklar vardır.

Evrimciler bu verileri, doğal seleksiyon, mutasyon ve izolasyon ile açıkladıkları evrim mekanizmasına destek olarak yorumlarlar.

Evrimciler, bazı ekolojik ve evrimsel özellikleri açıklayan genelleştirmeler (kurallar) ortaya koymuşlardır. Bu kurallar özetle şöyledir:


Bergman Kuralı: Kuşlar ve memelilerin, aynı cinse bağlı türlerinin, sıcak bölgelerde yaşayanları daha küçük, soğuk bölgelerde yaşayanları ise daha büyük vücutlu olur. Çünkü vücut büyüdükçe yüzey/hacim oranı küçülür. Daha az yüzey, daha az ısı kaybı anlamına gelir. Böylece ısı kaybı oranca azaldığından büyük vücutlular soğuk ortama daha iyi uyum sağlar.

Gloger Kuralı: Kuzey yarım kürede yaşayan kuş ve memelilerin vücutları, kuzeye doğru gidildikçe daha açık renkli, güneye (ekvatora), yani sıcak ve
nemli yerlere doğru gidildikçe daha koyu renkli olur.

Allen Kuralı: Soğuk iklimde yaşayan memeli ve kuşların aynı cinse bağlı türlerinin kulak kepçeleri, burunları ve ekstremite gibi vücut çıkıntıları, sıcak iklimde yaşayanlara oranla daha küçüktür. Çünkü, vücut çıkıntıları küçükse, yüzey azdır, büyüdükçe yüzey hacime göre daha fazla artar. Böylece vücut çıkıntıları küçük olanlarda olanlarda yüzey az olduğu için ısı kaybı da az olur ve bunlar soğuğa daha iyi uyum sağlar. Vücut çıkıntıları büyük olanlarda ise yüzey fazla olduğu için terleme ve ısı kaybı artar. Bunlar da sıcağa daha iyi uyum sağlar.

Cope Kuralı: Hayvanların evrimleşmeleri sırasında vücut büyüklükleri genellikle artar. Bu durum vücutta daha fazla besin depolanabilmesini
sağladığı için çevreye bağımlılığı azaltır. Böylece daha iyi uyum sağlanmış olur.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here