İki adet monosakkaritin glikozit bağıyla birleşmesi sonucu oluşan büyük moleküllere çift şeker veya disakkarit denir. Disakkaritlerin kapalı formülleri C12H22O11 şeklindedir. Disakkaritler de 2 adet monosakkaritin glikozit bağı ile bağlanması sırasında su açığa çıkar. Bu şekilde iki basit molekülün birleşmesiyle suyun açığa çıkması olayına dehidrasyon sentezi denir. Disakkaritler sindirim sisteminde sindirilemedikleri için canlının sindirim sisteminde monosakkaritlere dönüştürülür. Canlılarda en çok bulunan disakkaritler maltoz (arpa şekeri), sakkaroz (sükroz yada çay şekeri) ve laktoz (süt şekeri)’dur.
Monosakkarit + Monosakkarit → Disakkarit + Su (H2O)
Disakkaritleri oluşturan monosakkarit moleküller aynı türden olabildikleri gibi farklı türden olabilirler.
Disakkarit Çeşitleri
- Glukoz (kan şekeri = üzüm şekeri) + Glukoz (kan şekeri = üzüm şekeri) = Maltoz (arpa şekeri) + H2O
- Glukoz (kan şekeri = üzüm şekeri) + Fruktoz ( meyve şekeri ) = Sakkaroz (çay şekeri) + H2O
- Glukoz (kan şekeri = üzüm şekeri) + Galaktoz (süt şekeri) = Laktoz (süt şekeri) + H2O
Disakkaritlerin Özellikleri
- Disakkaritler iki monosakkaritin glikozit bağı ile birleşmesiyle oluşur.
- Disakkaritlerin oluşumu sırasında su meydana çıkar.
- Disakkaritler dimerdirler.
- Disakkaritler hücre zarından direk geçemezler.
- Disakkaritler sindirilmeden kana karışamazlar.
- Disakkaritlerin organik monomerleri birleşirken su açığa çıkar.
- Disakkaritlerin dehidrasyon sentezin ATP harcanır.
- Disakkaritlerin dehidrasyon sentezi hücre içinde gerçekleşir.
- Disakkaritlerde hidroliz olayı gerçekleşir.
- Disakaritlerin hidroliz olayında ATP ve enerji harcanmaz.
- Disakkaritlerde hidroliz olayı hem hücre içinde hemde hücre dışında gerçekleşir.
- Disakkaritlerde hidroliz olayı basıncı artırır, osmotik basıncı azaltır.
- Disakkaritlerin canlılarda en çok bulunanları maltoz (arpa şekeri), sakkaroz=sükroz (çay şekeri), ve laktoz (süt şekeri)’dir.
