Önümüze birinde su, diğerinde asit bulunan iki bardak konulduğunu düşünelim. Bunlardan suya ihtiyacımız olsun. Hangisinin su olduğunu nasıl anlayabiliriz? Tadarak mı, koklayarak mı yoksa dokunarak mı? Unutmayın bu yöntemler tehlikeli olabilir. En kolay ve güvenilir yöntem ayıraç kullanmaktır. Bilim adamları kırmızı bir boya yapmışlar. Bu boya aside damlatıldığında sarı renk alıyormuş. şimdi işimiz kolay. Önümüzdeki bardaklardan birer damla örnek alır her ikisine de bu boyadan damlatırız. Sarı renk veren asittir, diğeri ise su. Suyu alır işimize devam ederiz. Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin ayıraçları ve bu ayıraçlarla tepkimeye girdiklerinde oluşan renkler verilmiştir.
- Glikoz: Benedict veya fehling çözeltisinin ayıraçları ile kiremit kırmızısı renk verir.
- Fruktoz: Selivanof ayıracı ile kırmızı renk verir.
- Nişasta: İyot çözeltisi ile mavi renk verir.
- Selüloz: İyotlu çinko klorür ayıracı ile açık mavi veya yeşil renk verir.
- Glikojen: iyot çözeltisi ayıracı ile kahverengi veya kırmızı rengini verir.
- Protein: biuret ayıracı ile mor rengi verir. Nitri asit ayıracıyla sarı rengi verir.
- Yağ: Eter ve kağıt ayıraçları ile saydam leke oluşturur. sudan III ayıracı ile kırmızı rengini verir.
- Asit: Turnusal kağıdı ayıracı ile kırmızı rengini verir. Kongo kırmızısı ile mavi rengi verir. Fenol kırmızısı ırmızı renk verir.
- Baz: Turnusol kırmızı kağıdını mavi renge çevirir. Kongo kırmızısı kırmızı rengi alır.
- Karbondioksitli Su (Soda): fenol kırmızısı ayıracı ile sarı rengi alır.
- Karbondioksitli Su: kireç suyu ayıracı ile bulanarak veyaz çökelek oluşur.
