BİTKİLERDE SOLUNUM
Bitkilerde gerçekleşen iki önemli olay vardır; fotosentez ve solunum. Solunum için de gerekli gazlar, yapraklardaki stomalarla alınır.
Oksijenin alınması ve karbon dioksitin atılması, köklerde difüzyonla ve gövdede ise lentisellerle yapılır. Bu gaz değişimi olayları difüzyonla yapılır.
Bitkilerde Solunum Konusu hakkında detaylı bilgi almak istiyorsanız aşağıda sıralayacağım her başlığı tıklayarak bitkilerde solunum hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
BİTKİLERDE BOŞALTIM
Bitkilerde, boşaltımın yapıldığı özel bir organ yoktur. Su bitkilerinde boşaltım, difüzyonla direkt yapılmaktadır.
Suyun fazlası stomalardan ve yaprakların kenarlarında bulunan hidatot adı verilen yapılardan damlama (gutasyon) ile atılır.
Hidatotlardan su ile birlikte bazı tuzlar da atılabilir. Ayrıca lentisellerden de CO2 atılabilir.
Bazı bitkiler CO2, inorganik tuzlar ve organik artıkları köklerinden difüzyonla atabilirler.
Yine çoğu bitkiler artık maddeleri, suda çözünmeyen kristaller halinde yapraklardaki kofullarda depo edilerek, yaprak dökümü ile vücuttan uzaklaştırırlar. Yapraktaki stomalar da, vücuttaki fazla su ve CO2 ile O2 atılabilir.
Örnek Soru;
Üç gün boyunca su verilmeyen yapraklı bir bitkide, farklı günlerde ve günün farklı zamanlarındaki terleme miktarları grafikte verilmiştir.
Bu bitkinin terlemesiyle ilgili;
I. Terleme, özellikle öğle saatlerinde en yüksek değerde gerçekleşmiştir.
II. ılk günden sonra terlemenin azalmasında, ortamdaki su miktarı etkili olmuştur.
III. Terleme miktarı sadece ortamdaki su miktarına göre belirlenmiştir.
yorumlarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
Çözüm
Grafiğe göre;
Öğle saatlerinde bitkilerin ışık alma ve fotosentez yapma hızları en yüksek değerdedir. Dolayısıyla terleme de en yüksek değerde olur. Çünkü fotosentez için gerekli olan su, terleme olayı sayesinde yapraklarda osmotik basınç artırılarak bitkiye alınır.
- 1. günden sonra terlemenin azalmasında, su ilavesinin yapılmaması ve birinci güne göre suyun azalmış olması etkili olmuştur.
- Işık kadar, sıcaklık da fotosentezin gerçekleşmesinde etkili olduğundan, sıcaklığın az olduğu saatler olan sabah ve akşam üstü terleme de azalır.
- Terleme miktarının sadece ortamdaki suya bağlı olduğu söylenemez. Çünkü, bitkinin fotosentez hızı da terleme de etkilidir.
Cevap C
Bitkilerde Solunum ve Boşaltım – PDF
