Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2017-2018 eğitim ve öğretim yılı 12. sınıf biyoloji konularını açıkladı. Biyoloji müfredatı ile ilgili yapılan bir çok tartışmanın ardında merak edilen müfredat ve 12. sınıf biyoloji konuları siz değerli okurlarımız için milli eğitim bakanlığının resmi internet sitesinde derleyip sizlere sunduk. LYS ve YGS gibi sınavlara hazırlanan ve 12 sınıfa geçmiş öğrenciler için 12. Sınıf Biyoloji Müfredatı 2017-2018 (MEB) başlığı altında merak adilen tüm konu ve başlıklara detaylı bir şekilde ulaşabilirsiniz…
12. SINIF ÜNİTE, KONU VE AÇIKLAMALARI
12.1. Genden Proteine
12.1.1. Nükleik Asitlerin Keşfi ve Önemi
Kavramlar ve Terimler
DNA ligaz, DNA polimeraz, gen, helikaz, kromozom, nükleik asit, nükleotit, Okazaki parçaları,
primer, replikasyon,
12.1.1.1. Nükleik asitlerin keşif sürecini özetler.
12.1.1.2. Nükleik asitlerin çeşitlerini ve görevlerini açıklar.
12.1.1.3. Hücredeki genetik materyalin organizasyonunda parça bütün ilişkisi kurar.
a. Nükleotitten DNA ve kromozoma genetik materyal organizasyonunu modellemesi sağlanır.
b. Gen ve DNA ilişkisi üzerinde durulur.
12.1.1.4. DNA’nın kendini eşlemesini açıklar.
a. Helikaz, DNA polimeraz ve DNA ligaz dışındaki enzimler verilmez.
b. DNA replikasyonu ile Aziz Sancar’ın çalışmaları ilişkilendirilir. Aziz Sancar’ın hayat
hikâyesinden alıntılara yer verilerek vatanseverliği vurgulanır.
12.1.2. Genetik şifre ve Protein sentezi
Kavramlar ve Terimler
antibiyotik, antikodon, biyoetik, biyogüvenlik, biyoteknoloji, DNA parmak izi, gen terapisi,
genetik şifre, genetik danışmanlık, genetik mühendisliği, insülin, klonlama, kod, kodon, kök
hücre, model organizma, RNA polimeraz, transkripsiyon, translasyon, yapay doku/organ
12.1.2.1. Protein sentezinin mekanizmasını açıklar.
a. Genetik şifre ve protein sentezi arasındaki ilişki üzerinde durulur.
b. Protein sentezine ilişkin görsel materyallerden (resim, video, animasyon vb.) yararlanılır.
12.1.2.2. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji kavramlarını açıklar.
Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji arasındaki farkların tartışılması sağlanır.
12.1.2.3. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarını açıklar.
a. Gen teknolojileri, DNA parmak izi analizi, kök hücre teknolojilerinin ve bunların kullanım
alanlarının araştırılması ve sonuçlarının paylaşılması sağlanır.
b. Jel elektroforez tekniği incelenir ve farklı boyutlarda DNA parçalarının jel elektroforezde
ayrılması görsel materyaller kullanılarak açıklanır.
c. Polimeraz zincir reaksiyonu kullanılarak genlerin çoğaltılması incelenir.
ç. Rekombinant DNA teknikleri kullanılarak bir genin, bir plazmite klonlanması araştırılır.
d. Model organizmaların özellikleri tartışılır.
e. Model organizmaların genetik ve biyoteknolojik araştırmalarda kullanılmasına örnekler
verilir.
12.1.2.4. Sentetik biyoloji uygulamalarına örnekler verir.
12.1.2.5. Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarının insan hayatına etkisini değerlendirir.
a. Aşı, antibiyotik, insülin, interferon üretimi, kanser tedavisi ve gen terapisi uygulamaları
üzerinde durulur.
b. Klonlama çalışmalarının ve organizmaların genetiğinin değiştirilmesinin olası sonuçları
üzerinde durulur. Ian Wilmut’un klonlama ile ilgili çalışmasına değinilir.
c. Biyogüvenlik ve biyoetik konularının tartışılması sağlanır.
ç. Biyolojik silahların üretimi, kişisel DNA bilgisinin korunması, kök hücre tedavisi gibi
biyoteknolojik gelişmelerin etik ve güvenlik boyutları incelenir.
d. Atık durumdaki biyolojik materyallerden biyoürün (kitosan, selüloz, biyoplastik vb.) elde
edilmesi ile ilgili uygulamalar yapılması sağlanır.
12.2. Canlılarda Enerji Dönüşümleri
12.2.1. Canlılık ve Enerji
Kavramlar ve Terimler
ATP, enerji, enerji dönüşümü, fosforilasyon
12.2.1.1. Canlılığın devamı için enerjinin gerekliliğini açıklar.
a. ATP molekülünün yapısı açıklanır.
b. Fosforilasyonda kullanılan enerji kaynakları üzerinde durulur.
12.2.2. Fotosentez
Kavramlar ve Terimler
fotosentez, ışık, klorofil, kloroplast
12.2.2.1. Fotosentezin canlılar açısından önemini sorgular.
12.2.2.2. Fotosentez sürecini şema üzerinde açıklar.
a. Klorofil a ve klorofil b’nin yapısı verilmez.
b. Suyun fotolize uğradığı belirtilir.
c. Işığa bağımlı ve ışıktan bağımsız reaksiyonlar ürün açısından karşılaştırılır. Reaksiyonların
basamaklarına girilmez ve matematiksel hesaplamalara yer verilmez.
ç. CAM ve C4 bitkileri verilmez.
d. Fotosentez süreci görsel materyaller (resim, video, animasyon vb.) kullanılarak sunulur.
12.2.2.3. Fotosentez hızını etkileyen faktörleri değerlendirir.
a. Fotosentez hızını etkileyen faktörlerden ışık şiddeti, ışığın dalga boyu, sıcaklık ve klorofil
miktarı üzerinde durulur.
b. Tarımsal ürün miktarını artırmada yapay ışıklandırma uygulamalarının araştırılması ve
paylaşılması sağlanır.
12.2.2.4. Fotosentez hızını etkileyen faktörlerle ilgili deney tasarlar.
Deney sonuçlarının tablo ya da grafiklerle gösterilmesi sağlanır.
12.2.3. Solunum
Kavramlar ve Terimler
alkolik fermantasyon, glikoliz, laktik asit fermantasyonu, mitokondri, oksijenli solunum,
solunum
12.2.3.1. Hücresel solunumun canlılar için önemini açıklar.
12.2.3.2. Hücresel solunumun glikoliz evresini açıklar.
a. Tüm canlılarda glikozun çeşitli tepkimeler zinciri ile pirüvik asite parçalandığı vurgulanır.
Pirüvik asite kadar olan ara basamaklara ve ara ürünlere değinilmez.
b. Tepkimelerdeki ATP tüketim ve üretimi üzerinde durulur.
12.2.3.3. Fermantasyonu günlük hayattan örnekler ile açıklar.
a. Etil alkol ve laktik asit fermantasyonunda sadece son ürünler belirtilir.
b. Laktik asit fermantasyonu ile insanlarda görülen kas yorgunluğu ilişkilendirilir.
c. Hamur, yoğurt, sirke ve boza yapımı ile ilgili deneyler yapılması sağlanır.
12.2.3.4. Oksijenli solunum sürecini şema üzerinde açıklar.
a. Krebs döngüsünde açığa çıkan moleküller belirtilir. Krebs döngüsünün basamaklarına
girilmez. ETS’de ATP üretildiği belirtilir ancak ETS elemanları verilmez.
b. Oksijenli solunumda fermantasyona göre enerji verimliliğinin daha fazla olmasının
nedenleri üzerinde durulur.
c. Solunumla ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
ç. Oksijenli solunum süreci görsel materyaller (resim, video, animasyon vb.) kullanılarak
sunulur.
12.2.3.5. Oksijenli solunumda reaksiyona girenler ve reaksiyon sonunda açığa çıkan son ürünlere ilişkin deney tasarlar.
12.2.3.6. Fotosentez ve solunum ilişkisi ile ilgili çıkarımlarda bulunur.
a. Fotosentez ve solunumun doğadaki madde ve enerji dengesinin sağlanmasındaki önemi
vurgulanır.
b. Fotosentez ve solunum olaylarının bir arada gözlemlenebileceği deney tasarlanması
sağlanır.
12.3. Bitki Biyolojisi
12.3.1. Bitkilerin Yapısı
Kavramlar ve Terimler
fotoperiyodizm, nasti, oksin, tropizma, uç meristem, yanal meristem, yaş halkaları
12.3.1.1. Çiçekli bir bitkinin temel kısımlarının yapı ve görevlerini açıklar.
a. Kök, gövde, yaprak kesitlerinde başlıca dokuların incelenmesi sağlanır ve bunların görevleri açıklanır.
b. Uç ve yanal meristemlerin büyümedeki rolü vurgulanarak yaş halkaları ile bağlantı kurulur.
c. Prokambiyum, protoderm ve temel meristem konularına girilmez.
ç. Kök, gövde ve yapraklarından yararlanılan bitkilere günlük hayattan örnekler verilir.
d. Bitki çeşitleriyle ilgili kendi çektikleri fotoğrafları eğitsel sosyal bir ağ üzerinden
paylaşmaları sağlanır.
12.3.1.2. Bitki gelişiminde hormonların etkisini örneklerle açıklar
12.3.1.3. Bitki hareketlerini gözlemleyebileceği deney tasarlar.
a. Nasti ve tropizma hareketlerini gözlemleyerek bu hareketlere ilişkin gözlemlerini
paylaşmaları sağlanır.
b. Oksin hormonunun tropizmadaki etkisi vurgulanır.
12.3.2. Bitkilerde Madde Taşınması
Kavramlar ve Terimler
adhezyon, basınç akış teorisi, floem, gutasyon, gübre, kohezyon gerilim teorisi, kök basıncı,
ksilem, mikoriza, minimum kuralı, nodül, stoma, terleme
12.3.2.1. Köklerde su ve mineral emilimini açıklar.
a. Su ve minerallerin bitkiler için önemi vurgulanır.
b. Minerallerin topraktan alınması, nodül ve mikoriza oluşumu üzerinde durulur.
c. İyonların emilim mekanizmasına girilmez.
ç. Bitkilerin büyüme ve gelişmesinde gerekli olan minerallerin isimleri verilir. Ayrı ayrı
görevlerine girilmez.
d. Bitki yetiştiriciliğinde topraksız kültür ortamı (hidroponik ortam) uygulamaları
örneklendirilir.
12.3.2.2. Bitkilerde su ve mineral taşınma mekanizmasını açıklar.
a. Suyun taşınmasında kohezyon gerilim teorisi, kök basıncı, adhezyon ve gutasyon olayları
açıklanır.
b. Suyun taşınmasında stomaların rolüne değinilir.
12.3.2.3. Bitkilerde fotosentez ürünlerinin taşınma mekanizmasını açıklar.
12.3.2.4. Bitkilerde su ve madde taşınması ile ilgili deney tasarlar.
12.3.2.5. Bitkilerin günlük hayatımızdaki yerini değerlendirir.
a. Bitkilerin günlük hayatımızdaki yeri ve önemi irdelenir.
b. “Hormonlu meyve” kavramının tartışılması sağlanır.
12.3.3. Bitkilerde Eşeyli Üreme
Kavramlar ve Terimler
çiçek, çimlenme, dormansi, döllenme, meyve, tohum, tozlaşma, üreme hücreleri
12.3.3.1. Çiçeğin kısımlarını ve bu kısımların görevlerini açıklar.
12.3.3.2. Çiçekli bitkilerde döllenmeyi, tohum ve meyvenin oluşumunu açıklar.
a. Bitkilerde eşeyli üreme kapalı tohumlu bir bitki örneği ile görsel üzerinden işlenir.
b. Bitkilerin üreme ve yayılmasında tohum ve meyvenin rolü örneklerle ele alınır.
12.3.3.3. Tohum çimlenmesini gözlemleyebileceği deney tasarlar.
Çimlenmeye etki eden faktörlerin tespit edilmesi sağlanır.
12.3.3.4. Dormansi ve çimlenme arasında ilişki kurar.
12.4. Canlılar ve Çevre
12.4.1. Canlılar ve Çevre
Kavramlar ve Terimler
adaptasyon, doğal seçilim, mutasyon, varyasyon, yapay seçilim
12.4.1.1. Çevre şartlarının genetik değişimlerin sürekliliğine olan etkisini açıklar.
a. Varyasyon, adaptasyon, mutasyon, doğal ve yapay seçilim kavramları üzerinde durulur.
b. Bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesinin nedenleri vurgulanır.
c. Herbisit ve pestisitlerin zaman içerisinde etkilerini kaybetmelerinin nedenleri üzerinde
durulur.
12.4.1.2. Tarım ve hayvancılıkta yapay seçilim uygulamalarına örnekler verir.
KAYNAK: Milli Eğitim Bakanlığı Resmi Sitesi…
9. Sınıf Biyoloji Müfredatı
10. Sınıf Biyoloji Müfredatı
11. Sınıf Biyoloji Müfredatı
12. Sınıf Biyoloji Müfredatı 2017-2018 (MEB) – PDF
